«Ο κόσμος χρειάζεται τη φωνή σου. Αν έχεις μια καταπληκτική ιδέα… μίλα! Αν δεις μια αδικία… μίλα!». Μπορεί τώρα να μην σ’ ακούν πολλοί, μα σύντομα θα εκπλαγείς όταν σε ακούν χιλιάδες! Τι ωραίο μήνυμα!
Πόσο χαρούμενη με κάνει να παίρνω στα χέρια μου παιδικά βιβλία που ενδυναμώνουν τα παιδιά! Ένα τέτοιο βιβλίο, με τις μόλις 40 σελιδούλες του, έφτασε στην πόρτα μου από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο πριν λίγο καιρό. Σε συγγραφή και εικονογράφηση Peter Reynolds, το βιβλίο Πες κάτι! έρχεται να δώσει στους μικρούς μας φίλους ένα πολύ απλό, μα σημαντικό μάθημα: ΝΑ ΜΙΛΟΥΝ!
Αναρωτιέσαι πόσο σπουδαίο είναι αυτό το βιβλίο; Άντε, λοιπόν! Διάβασε παρακάτω, έχουμε να πούμε πολλά 🙂
Ξεκινάμε από τα πολύ βασικά, ένα γκρουπ παιδιών φιλοξενείται στις σελίδες αυτού του βιβλίου και… μιλούν! Αφηγήτρια (μάλλον) είναι ένα μικρό μαύρο κορίτσι, που την συναντάμε στις πρώτες σελίδες, μα και στην τελευταία σελίδα του βιβλίου. Αρχικά μάς εισάγει στο θέμα του βιβλίου, ενώ στο τέλος μάς προτρέπει να δοκιμάσουμε κι εμείς να πούμε κάτι.
Άλλοτε με μικρές φράσεις, άλλοτε με περισσότερες λέξεις, κι άλλοτε με τη στάση τους και μια μόνο λεξούλα στην λευκή φούσκα που έχει σχεδιαστεί πάνω από τα τις φιγούρες τους, παιδιά κάθε φυλής, απ’ όλον τον κόσμο, αγόρια και κορίτσια, παιδιά με αναπηρία, μικρότερα ή μεγαλύτερα δίνουν το παρόν και μάλιστα με θόρυβο!
Τα παιδιά του Πες κάτι! γράφουν ένα βιβλίο-κάλεσμα στα παιδιά όλου του κόσμου για να βρουν τις φωνές τους. Μα τι σπουδαίο μήνυμα είναι αυτό! Μία εξαιρετική ιδεά του συγγραφέα της Τελείας, Peter Reynolds να παροτρύνει τα παιδιά να εκφράζονται· να μιλούν ανοιχτά για τα συναισθηματά τους, να τολμούν να εκφράσουν τις ιδέες τους, να διεκδικούν αυτά που θέλουν, να μάθουν το ΝΑΙ και το ΟΧΙ, να μάθουν να μην ανέχονται.
Είναι, όμως, τα λόγια και ένας τρόπος να εκφράσουμε ποιοι είμαστε, αφού φυσικά το ανακαλύψουμε πρώτα! Όταν βρίσκεις τη φωνή σου, όταν ακούς τις σκέψεις σου και τις εκφράζεις φωναχτά δίνεις στον κόσμο ένα μήνυμα, το εγώ-μήνυμα: ποιος είμαι – τι σκέφτομαι – τι θέλω – τι βιώνω. Τι καλύτερο για τη βάση μιας σχέσης επικοινωνίας του παιδιού με τον γονέα, των παιδιών μεταξύ τους!
Μέσα από αυτό το πολύχρωμο βιβλιαράκι μάς παρουσιάζονται πολλοί διαφορετικοί τρόποι να μιλήσουμε για αυτά που έχουμε στο μυαλό μας, να επικοινωνήσουμε τις σκέψεις μας στον άλλον, να δημιουργήσουμε υγιείς σχέσεις πομπού και δέκτη, να μάθουμε να μιλάμε, αλλά και να ακούμε. Ο σεβασμός στον λόγο του άλλου, στην ιδέα και τα συναισθήματά του είναι ένα ακόμη πολύ όμορφο μήνυμα που περνά ο Reynolds μέσα από το βιβλίο του. Για να είσαι καλός ομιλητής πρέπει να είσαι και καλός ακροατής… ή αναγνώστης!
Αν έχεις µια καταπληκτική ιδέα… πες κάτι!
Αν δεις µια αδικία… πες κάτι!
Η αδικία, η βία, η ανισότητα, το bulling, η μοναξιά είναι θέματα που θίγονται στο Πες κάτι! Κάθε του σελίδα μπορεί να αποτελέσει και μία αφορμή για συζήτηση ενός ξεχωριστού θέματος που απασχολεί τον κόσμο και σίγουρα πρέπει να γνωρίζουν και τα παιδιά μας. Δεν είναι, όμως, μόνο τα αρνητικά γεγονότα στιγμές για να εκφραζόμαστε.
Τι γίνεται όταν μάς έρχεται στο μυαλό μια πολύ καλή ιδέα;
Ή φανταζόμαστε κάτι πολύ συγκεκριμένο, αλλά ταυτόχρονα και όχι τόσο συγκεκριμένο, που δεν μπορούμε να του δώσουμε ένα όνομα με λέξεις; Τι κάνουμε τότε;
Μπορείς να πεις κάτι, λοιπόν, με πολλούς τρόπους· μπορείς να το πεις με λόγια ή γραπτώς με ένα γράμμα, μπορείς να το πεις με ρυθμό και με τραγούδι ή με ένα ποίημα ή ακόμη με χορό! Μπορείς επίσης να το ζωγραφίσεις, να το πεις από μέσα σου στα αστέρια ή σε ένα όμορφο λουλούδι, τη θάλασσα ή τον ποταμό. Μπορείς ακόμη να εκφραστείς με το ντύσιμο ή τις κινήσεις σου. Μπορείς να το μοιραστείς με τους άλλους ή να το κρατήσεις για σένα. Αλλά το πιο σημαντικό είναι να ξέρεις ότι μπορείς να πεις όσα έχεις να πεις χωρίς να φοβάσαι, έχεις το δικαίωμα της γνώμης σου και της ταυτότητάς σου.
Όποιος κι αν είσαι, όπου κι αν ζεις, όποιο χρώμα κι αν έχει το δέρμα σου, ό,τι ρούχα κι αν φοράς, αν περπατάς ή αν βρίσκεσαι σε αναπηρικό αμαξίδιο, αν ακόμη λες τις λέξεις ή τις σχηματίζεις με τα δάχτυλά σου, ΜΠΟΡΕΙΣ ΜΕ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΝΑ ΕΚΦΡΑΖΕΣΑΙ ΓΙΑ Ο,ΤΙ ΣΕ ΚΑΝΕΙ ΝΑ ΝΙΩΘΕΙΣ ΖΩΝΤΑΝΟΣ.
Και πόσο σημαντικό ρόλο παίζει (κι εδώ!) η εικονογράφηση! Με έντονα ζωηρά χρώματα, ο Reynolds δίνει ζωντάνια στις λέξεις του βιβλίου και χρησιμοποιεί εξαιρετικά τις παιδικές φιγούρες για να προωθήσει τα μηνύματα του βιβλίου του. Από το εξώφυλλο κιόλας, παρατηρεί κανείς την ομάδα των παιδιών που στέκονται σαν σε διαδήλωση· στόματα ορθάνοιχτα, μία ντουντούκα, χαρτόνια με μηνύματα γραμμένα και μπλουζάκια που γράφουν τις σκέψεις του κάθε παιδιού, ένα μικρόφωνο, μια κιθάρα, χειρονομίες, μια ζωγραφιά… Ο καθένας τους έχει βρει τη φωνή του! Είναι όλοι τους ξεχωριστοί μα έχουν ένα κοινό: εκφράζονται!
Από τις πιο αγαπημένες μου σκηνές είναι η σκηνή της επιμονής, όπως την ονόμασα εγώ. Ένα μικρό κορίτσι λέει αυτό που αισθάνεται στο κενό· κανείς δεν βρίσκεται μπροστά της. Τότε εμφανίζεται ένα πουλάκι, έτοιμο να την ακούσει. Και την ακούει πράγματι! Και ενώ ο συγγραφέας μάς προτρέπει να λέμε ξανά και ξανά αυτά που νιώθουμε, το ένα πουλάκι… γίνεται 30 και 50 και 100… και 1000! Μπορεί τώρα να μην σ’ ακούν πολλοί, μα σύντομα θα εκπλαγείς όταν σε ακούν χιλιάδες! Τι ωραίο μήνυμα!
Δεν νομίζω ότι χρειάζεσαι κι άλλους λόγους για να πάρεις το Πες κάτι! στα χέρια σου. Μα ακόμη κι αν χρειάζεσαι, θα σου δώσω εγώ έναν ακόμη. Στο τέλος του βιβλίου, οι αναγνώστες καλούνται να πουν κάτι! Να κάνουν τις δικές τους σκέψεις λέξεις ή ζωγραφιές ή ποιήματα.
Μπορείς να βρεις τη σύντομη παρουσίαση του βιβλίου στα stories του Instagram του ART.harbour. Απλά αναζητήσετέ την στα highlights με τίτλο #bookstories!
Πες κάτι!
Peter Reynolds
Μετάφραση: Μάρω Ταυρή
Είδος: Παιδική λογοτεχνία
Εκδόσεις: Μεταίχμιο, 2019
