Η ηρωίδα έχοντας μόλις χάσει τον αδερφό της ξεκινάει ένα ταξίδι-συνέχεια στην ημιτελή έρευνα του αδερφού της, καθηγητή Συγκριτικής Φιλολογίας στο Παρίσι, για να βρει την πρώτη λέξη που ειπώθηκε από τους ανθρώπους…
Λέξεις, όπως “μόλις”, “χάσει”, “αδερφός”, “ανθρώπους” χτύπησαν δυνατά μέσα μου την πρώτη φορά που πήρα στα χέρια το βαρύ βιβλίο με το κατάμαυρο εξώφυλλο. Ήταν ένα μεσημέρι στις αρχές Οκτωβρίου με ήλιο και καλή θερμοκρασία για βόλτα, καφέδες και γέλια με φίλους. Εναλλακτικά επέλεξα να αφιερώσω λίγο χρόνο στο διάβασμα.
“Η πρώτη λέξη”, διάβασα. Από τον τίτλο και μόνο πρόκειται για ένα βιβλίο που κεντρίζει το ενδιαφέρον. Άνοιξα τυχαία σε μία σελίδα και διάβασα ένα απόσπασμα για να επιβεβαιώσω το ενδιαφέρον που μου είχε γεννήσει μία πρώτη ματιά:
Οι φόβοι μου έχουν πολλαπλασιαστεί, συνέχισε. Ο παραμικρός θόρυβος με αναστατώνει. Είμαι σχεδόν βέβαιη ότι τα γράμματα που παίρνω μου επιφυλάσσουν κακές εκπλήξεις και διστάζω να τ’ανοίξω. Φοβάμαι μη ρίξω τις κοσνέρβες από τα ράφια του σουπερμάρκετ και με προσβάλει το προσωπικό. Δεν αντέχω τις σκηνές βίας στην τηλεόραση…
ΚΕΦ. 8
«Πρόκειται για ένα βιβλίο που θα σε ξεγυμνώσει». Αυτή ήταν η δική μου “Πρώτη Σκέψη”. Μου πήρε μόνο λίγα δευτερόλεπτα για να πάρω την απόφαση να βάλω μπρος γι’ αυτό το ταξίδι που απλωνόταν μπροστά μου. Κι έτσι ξεκίνησα να διαβάζω την “Πρώτη Λέξη” του Βασίλη Αλεξάκη.
Πρόκειται για ένα βιβλίο απλό, κατανοητό, που αγγίζει την έννοια της απώλειας στον πιο εξευγενισμένο βαθμό της, χωρίς περιττά δράματα, χωρίς μακρόσυρτους διαλόγους ή δακρύβρεχτες περιγραφές. Όπως ακριβώς αξίζει σε έναν τόσο απροσδιόριστο όρο, συναισθηματικά, εσωτερικά και πιο βαθιά απ’ ό, τι μπορεί κανείς να φανταστεί. Την ίδια περίοδο συγγραφής του βιβλίου ο Αλεξάκης είχε μόλις χάσει τον αδερφό του. Ήταν η ανάγκη του ουσιαστικά να μιλήσει μέσα από τις λέξεις γι’ αυτό που βίωνε.
Διαβάζοντας ξεκινάς ένα ταξίδι στην ψυχική κατάσταση της ηρωίδας, στην ιστορία της γλώσσας και γίνεσαι γνώριμος μίας κατάστασης που αν δεν έχεις βιώσει μπορείς να λάβεις με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την ένταση και το κενό που αυτή δημιουργεί. Κάθε λέξη είναι ξεχωριστή, και όλες συνδέονται με μαγικούς κρυφούς δεσμούς αν το μελετήσεις λίγο παραπάνω. Η δύναμη του ρο, η δύναμη του Μι, θα σε αγγίξουν, θα δεις..
Μας έλεγε ότι η λέξη nuit, εξαιτίας της ελαφρότητάς της, ταιριάζει περισσότερο στη μέρααπό τη λέξη jour, που είναι καταλληλότερη για την νύχτα.
ΚΕΦ. 4
Έχοντας βιώσει την απώλεια είχα την χαρά μέσα από μέσα από τρεις-τέσσερις γραμμές αυτού του βιβλίου να βρω απαντήσεις σε ερωτήματα που με βασάνιζαν για καιρό. Τί με πείραζε; τί μου έλειπε; τί με γονάτιζε; Είναι αυτό που αναφέρει και η ηρωίδα σε έναν από τους εσωτερικούς διαλόγους με τον Μιλτιάδη…
Με ποιόν θα μιλάω τώρα για το παρελθόν; “Φαίνεται ότι δεν υπάρχει απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα”. Εξέτασα πάλι την πρώτη εικόνα. Ανοιχτά στο πέλαγος, πάνω απ’ το κεφάλι των γονιών μου, διέκρινα ένα μικρό ιστιοφόρο. “Πάει καιρός που τέλειωσε το ταξίδι” σκέφτηκα “Δεν υπάρχει πια ψυχή πάνω στο σκάφος”.
ΚΕΦ. 7
Το παιχνίδι με τις λέξεις σε κάνει να ξεχνάς το κυρίως θέμα που πραγματεύεται το βιβλίο, ενώ η ετυμολογική προέλευση της κάθε λέξης σε παρασύρει σε μία νέα ιστορία. Οι άνθρωποι έχουμε ανάγκη από ιστορίες για να ξεχνάμε για λίγο τις δικές μας. Είναι και αυτοί οι φανταστικοί διάλογοι που ποτέ δεν θα σταματήσουμε να κάνουμε, κι ας ξέρουμε το “άσκοπο” και το “απραγματοποίητό”.
Είναι αλήθεια ότι το παρόν δεν μας αρκεί, είπε ο Μπερνάρ. Γιατί δεν μας αρκεί; Ίσως επειδή είναι λίγο βαρετό. Ζούμε με το ένα πόδι έξω από την πραγματικότητα, κάνουμε διπλή ζωή. Το παρόν δεν είναι παρά ο ακροατής ενός άνευ τέλους διαλόγου ανάμεσα στην μνήμη μας και την φαντασία μας. Έχουμε ανάγκη από ιστορίες.
ΚΕΦ. 9
Έτσι λοιπόν, δίνοντας τη μέγιστη σημασία στις λέξεις, ένα βιβλίο μπορεί να σε κάνει να βιώσεις μία πραγματικότητα “αλλιώς”, “με το γάντι”, όπως λέμε, να ρίξει λίγο φως ώστε να δεις το κάτι παραπάνω. «Η Πρώτη Λέξη» είναι αυτό ακριβώς το βιβλίο.
Η εφημερίδα «Le Monde» κατέταξε το μυθιστόρημα του Βασίλη Αλεξάκη στα δέκα καλύτερα μυθιστορήματα του 2011.
Βασίλης Αλεξάκης
«Η πρώτη λέξη»
Είδος: Μυθιστόρημα
Συγγραφέας: Αλεξάκης Βασίλης
Εκδόσεις: Εξάντας, 2011
ευχαριστούμε!!!μόλις σημείωασα το βιβλίο!