Ξεχασμένοι μουσικοί της λατινικής τζαζ σκηνής ή γερόλυκοι της κουβανέζικης μουσικής;
Μάλλον το δεύτερο είναι οι Buena Vista Social Club στον φακό του Win Wenders. Ταξιδεύουμε στην μουσική, φτωχή αλλά δοξασμένη Κούβα. Εκεί που τα χρώματα και οι μουσικές, ζωντανεύουν τον μαρασμό και σε αγγίζουν ανθρώπινα. Πολύ όμορφη η Κούβα του Βέντερς, κάτω από ους ήχους των ταλαντούχων μουσικών.
Στην πλειονότητα τους 70, 80 και… οι Buena Vista Social Club, καταμετρούν ένας – ένας μπροστά στον φακό τη ζωή τους και ξεδιπλώνουν το κουβάρι που οδήγησε τον καθένα από αυτούς στην γνωστή κουβανέζικη ορχήστρα.
Τον Μάρτιο του 1996, ο Nick Gold, ιδιοκτήτης της λονδρέζικης εταιρείας World Circuit Records και ο Ry Cooder ταξιδεύουν στην Κούβα για να ηχογραφήσουν ένα δίσκο με Κουβανούς μουσικούς. Στο παλιό στούντιο EGREM της Αβάνας, ηχογράφησαν μέσα σε δύο βδομάδες το υλικό τριών δίσκων: το «Buena Vista Social Club», το «A Toda Cuba le Gusta» των Afro-Cuban All Stars και το «Introducing Ruben Gonzalez».
Buena Vista Social Club ονομάστηκε και η ομάδα των μουσικών που συμμετείχε στην ηχογράφηση και στις συναυλίες. Το όνομα παραπέμπει στο γνωστό κλαμπ της Αβάνας που ψάχνει στην αρχή της ταινίας ο Compay Segundo και μας κάνει να αναρωτιόμαστε για την πιθανή εξέλιξη της ταινίας.
Θα ξαναζήσει το κλαμπ τα ένδοξα χρόνια του μέσα από τα μάτια του σκηνοθέτη και τις ιστορίες των παππούδων της κουβανέζικης λάτιν-τζαζ;
Κάπως έτσι συμβαίνει, παρέα με την αυθεντική, ξεσηκωτική και χαρακτηριστική μουσική των Buena Vista Social Club και τα αστέρια της «μπάντας» που μας αφηγούνται την ιστορία τους και τον ρόλο τους στην ορχήστρα. Παράλληλα, η ταινία τρέχει και εξελίσσεται…στους δρόμους της Αβάνας, στις συναυλίες του συγκροτήματος, στα σπίτια και τη ζωή των μουσικών.
Ο Compay Segundo παίζει κιθάρα. Ο Segundo, που ξεκίνησε το τραγούδι τη δεκαετία του `20, είναι ο εφευρέτης του armonico, καπνίζει σχεδόν από τότε που γεννήθηκε και παίζει κυρίως guajiras, τραγούδια με ισπανική αγροτική προέλευση.
Ο ογδονταπεντάρης Ruben Gonzalez είναι ένας υπέροχος πιανίστας που ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του πριν πενήντα χρόνια και είτε μόνος του, είτε ανάμεσα σε παιδιά της ρυθμικής, είτε στην σκηνή την ώρα της συναυλίας, συνεπαίρνει με τη δεξιοτεχνία και τους ήχους της μουσικής του.
Ο εβδομηντάρης Ibrahim Ferrer που τον βρήκαν κυριολεκτικά στον δρόμο, αποδείχτηκε καθαρό διαμάντι και ιδιαίτερα αγαπητός.
Η Omara Portuando, κλασική κουβανή τραγουδίστρια και μοναδική γυναικεία παρουσία του συγκροτήματος χαρίζει ιδιαίτερα συγκινητικές στιγμές και ντουέτα. Ο κιθαρίστας Eliades Ochoa είναι εντυπωσιακός, το ίδιο και ο Orlando ‘Cachaito’ Lopez, που συνεχίζει επάξια την ιστορία που έχει η οικογένειά του στους μπασίστες εδώ κι έναν αιώνα.
Ο ογδοντάχρονος τραγουδιστής Pio Levya, ο Barbarito Torres, που παίζει ένα κουβανέζικο λαούτο, ο δεινός σαξοφωνίστας και άλλοι τόσοι εξαιρετικοί Kουβανοί μουσικοί, με επικεφαλής τον Juan de Marcos Gonzalez, μας θυμίζουν σε όλη τη διάρκεια του ντοκιμαντέρ, τι θα πει μουσική και τι μουσικοί.
Άνθρωποι απλοί, με χάρισμα που βγαίνει γλυκά από την ψυχή και μοιράζεται απλόχερα χάρη στην καλοσύνη, την χαρά, την ανιδιοτέλεια και την αγάπη για την Τέχνη που εκπροσωπεί ο καθένας. Αγνή αγάπη για την μουσική. Για να απολαμβάνουμε και να περνάμε καλά. Οι μουσικοί του Buena Vista Social Club αγαπούν την πατρίδα τους, αγαπούν την παράδοσή τους, αγαπούν τη μουσική τους και συγκινούνται είτε είναι στους άδειους δρόμους της γειτονιάς τους, είτε στην σκηνή του Κάρνεγκι Χωλ.
Οι Buena Vista Social Club μάς θυμίζουν πώς θα έπρεπε να είναι η μουσική βιομηχανία. Γεμάτη από ανθρώπους με ταλέντο που συνεργάζονται και συνυπάρχουν άψογα, χωρίς βεντετισμούς και απλά παίζουν μουσική, υψηλής ποιότητας και δεξιοτεχνίας, χαρίζοντάς μας αξέχαστες στιγμές και συναισθήματα.
Με ρεαλιστική κινηματογράφηση και την κάμερα να γυρνά και να εξερευνά σπιθαμή προς σπιθαμή την φιγούρα των πρωταγωνιστών, ο Βιμ Βέντερς συνθέτει ένα σύντομο ντοκιμαντέρ, απλό, αληθινό και γεμάτο όμορφες μουσικές. Μουσικές που συνεπήραν και τον ίδιο. Γι’ αυτό έκοψε τις πολλές λέξεις, έδωσε χώρο στα παραδοσιακά μερακλίδικα πούρα και άφησε τους Buena Vista Social Club, να παίξουν…
Τα υπόλοιπα έγιναν ταινία…
Κείμενο: Νάντια Σουφλή
