Κιντσούγκι: η ομορφιά της ατέλειας, Andrea Lohndorf ~ 2021

Είχα μόλις αρχίσει να γνωρίζω την Κεραμική τέχνη. Όχι από τόσο κοντά, αλλά είχα αρχίσει να αγαπώ πολύ τα χειροποίητα κεραμικά. Νομίζω ότι σε αυτό, το ταξίδι μου στην Αίγινα τον Δεκέμβριο του 2019 έπαιξε καθοριστικό ρόλο. Θυμάμαι με πόση χαρά γνώριζα τις δύο πλευρές των κεραμικών της Αίγινας… από τη μια μεριά ο Μεσαγρός και τα παραδοσιακά κεραμικά του Γκαρή και από την άλλη στο κέντρο του νησιού τα μοντέρνα κεραμικά της Μάρθας Κοττάκη… Τι σπουδαία τέχνη!

Με την Ιαπωνική κουλτούρα ήρθα πρώτη φορά σε επαφή το 2011 (more or less), όταν κατά την παρακολούθηση ενός σεμιναρίου Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής, ένας από τους καθηγητές θέλησε να μας μυήσει στην Ιαπωνική αρχιτεκτονική και στη φιλοσοφία πίσω από αυτήν -εδώ που τα λέμε, αν κάτι έχω καταλάβει για τη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου, αυτό είναι ότι καθετί κρύβει πίσω του ιστορία και κυρίως φιλοσοφία. Ήρθα, λοιπόν, πρώτη φορά εκεί σε επαφή με την έννοια της «παροδικότητας». Ξύλινη αρχιτεκτονική, ευάλωτη… Τι πιο κοντινό στην αλήθεια, στην παροδική μας ύπαρξη στον κόσμο! ΑΟΥΤΣ. Αυτό πράγματι, είχε πονέσει τότε. Μα πόσο εύκολα ένας 23χρονος άνθρωπος αποδέχεται την έννοια της παροδικότητας, όταν το μόνο που τριγυρίζει στο κεφάλι του είναι η έννοια της ΑΘΑΝΑΣΙΑΣ;

Σε ένα από τα Newsletter των Εκδόσεων ΔΙΟΠΤΡΑ, μία λέξη μου τραβάει την προσοχή: ΚΙΝΤΣΟΥΓΚΙ… Για στάσου, εγώ κάπου το έχω ξαναακούσει αυτό. Το εξώφυλλο του βιβλίου με βοηθάει να ανατρέξω στη μνήμη μου σε ένα ντοκιμαντέρ για την τέχνη των κεραμικών που είχα δει και σε αυτήν την τεχνική: η ένωση των κομματιών των σπασμένων αντικειμένων με χρυσάφι… Οι χρυσαφένιες ρωγμές του λευκού φλιτζανιού που κοσμεί το εξώφυλλο με κάνουν και χαμογελώ. Στέκομαι και διαβάζω παρακάτω… «ΚΙΝΤΣΟΥΓΚΙ, Η ομορφιά της ατέλειας». Ωπ, για μια στιγμή, αυτό είναι ένα άλλο θέμα που διαπραγματεύομαι τα τελευταία χρόνια, το πόσο τέλεια ατελείς είμαστε και το πόσο σημαντικό είναι να αποδεχόμαστε και να λατρεύουμε τις ρωγμές μας! Ήμουν βέβαιη, αυτό το μεταφρασμένο βιβλίο της Andrea Lohndorf είχε να μου πει και –κύριως- να μου διδάξει πολλά.

Kintsugi: Το χρυσό χειροτέχνημα της ζωής

1. Wabi-sabi: Η ομορφιά των ατελών πραγμάτων

2. Zen: Η απλότητα της ύπαρξης

3. Ikigai: Ανακαλύπτοντας τους λόγους για τους οποίους αξίζει να ζούμε

4. Kaizen: Η δύναμη των μικρών βημάτων

5. Yui maru: Η δύναμη του ανήκειν

Καλώς ήλθατε στην καινούρια σας ζωή

Αν δεις πόσες τσακισμένες σελίδες έχει αυτό το βιβλίο μετά την ανάγνωσή του από μένα, θα καταλάβεις ότι πραγματικά πέτυχε τον στόχο του: μου δίδαξε πολλά. Ο λόγος της Lohndorf σε κάνει να νιώθεις λες και βρίσκεσαι σε μία εκτενή συνεδρία με τον ψυχοθεραπευτή σου ή ότι βρίσκεσαι απέναντι σε έναν δάσκαλο του Mindfulness. Υπάρχει μία εξαιρετικά εύκολη ροή, ένα flow που νομίζω είναι ακριβώς αυτό θα ήθελε κάθε Ιάπωνας ή κάποιος που έχει έρθει σε επαφή και γνωρίζει την ιαπωνική φιλοσοφία να νιώσει διαβάζοντας ένα βιβλίο αφιερωμένο σε αυτήν. Τα γνωμικά και οι μικρές ανέκδοτες ιστορίες σε φέρνουν ακόμη πιο κοντά στο νόημα της ιαπωνικής φιλοσοφίας. Σελίδα τη σελίδα, φεύγουμε από την ιαπωνική κεραμική τεχνική του Κιντσούγκι και προβάλλεται μπροστά μας μία εξαιρετική ευκαιρία να βουτήξουμε στην τέχνη… της ζωής!

Διαβάζοντας το Κιντσούγκι: η ομορφιά της ατέλειας της Andrea Lohndorf, επαναπροσδιόρισα πολλές λέξεις, έννοιες πιο σωστά, που έρχονται και θα έρχονται ξανά στη ζωή μου. Μία από αυτές είναι η έννοια της “κρίσης”. Μία λέξη κάπως τρομακτική, ειδικά αν έχεις βιώσει τον πανικό ή το άγχος σε επίπεδο διαταραχής, μία έννοια που σίγουρα θέλεις να αποφύγεις. Όμως τι θα μπορούσε άραγε να μας διδάξει μία κρίση άγχους ή μία κρίση πανικού; Μήπως τελικά ακόμα μια “κρίση” μπορει να φέρει στη ζωή μας μία θετική τροπή; Ερωτήματα που τίθενται και που τρυπώνουν στο μυαλό του αναγνώστη με σκοπό όχι απαραίτητα τη δράση, αλλά κυρίως την αναζήτηση ενός δρόμου διαφορετικού, ενός μονοπατιού όπου εμείς και ο εαυτός μας περπατάμε χέρι-χέρι, πλάι-πλάι, έχοντας πια συμφιλιωθεί με τα προηγούμενα βήματά μας, αλλά και με τη στάση μας σήμερα.

Ένιωσα όμορφα όταν διαβάζοντας συνάντησα γνώριμα ονόματα, όπως αυτό του Jon Kabat-Zinn, ενός σπουδαίου επιστήμονα και του δημιουργού της τεχνικής του Mindfulness (Αν παρακολουθείς το ART.harbour, σίγουρα έχεις ακούσει ξανά γι’ αυτόν, αφού φέρνω συχνά το Mindfulness/Ενσυνειδητότητα στη σελίδα μου. Είναι μια τεχνική που αγαπώ, εκτιμώ και κυρίως ένα εργαλείο που χρησιμοποιώ για μια καλύτερη ζωή. Δε θα πάψω ειλικρινά ποτέ να συστήνω το βιβλίο του “The Mindful Way Through Depression”). Η ανάγνωση του βιβλίου της Andrea Lohndorf μού έδωσε έμπνευση για μία νέα σειρά podcast “Crisis-Breath-Silence”, όπου με τη βοήθεια της μουσικής και με αφορμή αυτό το όμορφο ανάγνωσμα, ξεκινάμε ένα ταξίδι σε τρία βασικά στάδια, Κρίση-Αναπνοή-Σιωπή. Το πρώτο επεισόδιο της σειράς μπορείς να το ακούσεις εδώ.

https://open.spotify.com/episode/4EvIdH945yB1PkV9BbvmIv?si=O8d9yPBjSuCtconI-e0GiA

Ακόμη κι αν δεν έχεις έρθει ποτέ ξανά σε επαφή με έννοιες όπως η ενσυνείδηση και η αυτοσυμπόνια, μέσα από αυτό το βιβλίο θα καταφέρεις σιγά-σιγά να γνωρίσεις έναν άλλο τρόπο ζωής, πιο απελευθερωτικό, ουσιαστικό και κυρίως απολαυστικό. Ενώ επίσης θα μάθεις πολλά ενδιαφέροντα πράγματα, όπως το ότι στην Ιαπωνία συνταγογραφείται η επαφή με τη φύση (ω ναι!) και υπάρχουν ειδικά δάση γι’ αυτό. Η Ευρώπη ακολουθεί!

Αγάπησα τις μικρές ασκήσεις του κάθε κεφαλαίου που σε κάνουν για λίγο να ταξιδεύεις σε ένα ταξίδι διαλογιστικό, που τελικά καταφέρνεις να ολοκληρώσεις με επιτυχία ακόμη κι αν στη ζωή σου δεν έχεις καταφέρει να σταθείς ούτε λεπτό στη σιωπή χωρίς την ανάγκη να μιλήσεις ή να σκεφτείς.

Αν έδινα έναν προσδιορισμό σε αυτό το βιβλίο, θα ήταν δυο λέξεις: γαλήνιο και ανθρώπινο. Γιατί πράγματι, μέσα από την αποδοχή της ανθρώπινής μας ύπαρξης καταφέρνουμε και βρίσκουμε το νόημα, και μέσα από την ψυχική μας γαλήνη ξαναβρίσκουμε την ανθρωπιά μας.

Και, κοίτα να δεις, που μας έφτασε μία τόση δα λεξούλα, το κιντσούγκι, που μάλιστα σημαίνει ουσιαστικά «χρυσή ένωση», η επιδιόρθωση σπασμένων πορσελάνινων αντικειμένων με τη χρήση χρυσού για τη συγκόλληση των κομματιών. Κι αν δούμε και τις δικές μας τις ρωγμές ως όμορφα σημάδια των εμπειριών μας, τότε ίσως αλήθεια να μπορέσουμε να ζήσουμε καλύτερα, πιο απολαυστικά, και σίγουρα περισσότερο.